Mustafa Sefa GÜZEL / Kariyer ve İstihdam Politika Kurulu Yöneticisi
Mentorluk kavramının kökeni 3500 yıl öncesine Yunan mitolojisine dayanmaktadır. Yunanlı Homeros’un destanına göre Ithaca Kralı Odysseus Truva savaşına giderken, evini ve varisi olan oğlu Telemachus’u sadık ve güvenilir aile dostu Mentor’e emanet eder. Mentor’a verilen görev Telemachus’u eğitip bilgilendirmek ve Ithaca Kralı Odysseus savaşta iken yerine Ithaca Kralı Telemachus’u yetiştirmektir. Ithaca Kralı Odysseus, Truva savaşında iken oğlunun eğitimi ile Mentor ilgilenir. Mentor, koruyuculuk görevinin ötesine geçerek, Telemachus’un özel öğretmeni ve güvenilir bir akıl danıştığı hocası konumuna gelir.
Tarihimizde mentorlüğe benzer uygulamalara baktığımızda; Selçuklularda şehzadeyi eğitmek için “Atabey” diye tanımlanan bir eğitmen vardı. Osmanlıda ise şehzadelerin hocalarına “Lala” deniyordu. Aynı zamanda ahi teşkilatındaki usta çırak ilişkisi de bu çerçevede değerlendirebileceğimiz bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kariyer adımlarını atarken, durum çok kaotik olmasa da, işin içinden çıkılamaz anlar yaşayabiliyoruz. Bu yolda ilerlerken olaylara farklı bir bakış açısı katabilecek, bizleri cesaretlendirecek ve yeri geldiğinde derdimizi paylaşacağımız, problemimize çözüm bulabileceğimiz birilerine ihtiyaç duyabiliyoruz. Aslında sizin geçtiğiniz yollardan geçip tecrübe etmiş ve etmeye devam eden birinden bahsediyoruz. Günümüzde mentor dediğimiz, insanlara rehberlik eden bu olgu tarihsel açıdan çok eskiye dayandığından yazının başında da bahsetmiştik. Ülkelere ve dönemlere göre farklı şekilleri ve isimleri olsa da amacın aynı olduğu aşikardır.
Günümüzde üniversitede ve mesleki kuruluşlarda mentorlük programları uygulanmaktadır. Bu programlar uygulanırken mentor ve menti (daha az deneyime sahip kişi) olacak kişilerin belli kabiliyetlerinin olması gerekmektedir. Mentor olabilmek için o alanda deneyimli, birikimli, iletişim becerisine sahip, sabırlı, anlayışlı, yardımsever ve destekleyici olmak gereklidir. Bununla birlikte menti de öğrenmeye ve geri bildirimlere açık, çalışkan aynı zamanda azimli olmalıdır.
Bu bahsettiğimiz özellikler olup kişiler arası uyum sağlandığında gelişim ve ortaya çıkan etkinin sonuçları her iki tarafı da tatmin ettiği görülmektedir. Hayatımızın gelişmeye açık her anında mentöre ihtiyaç duysak da bu tür ikili ilişki kuracağımız kişiler olmayabiliyor. Sizden daha deneyimli biri olsa bile uyum içinde olunmadığında verimsiz sonuçlar çıkabiliyor. Kimi zaman böyle atalet dönemi yaşasak da hedeflerimizden ve yapmak istediklerimizden vazgeçmeden yavaş yavaş da olsa yapmaya devam etmek gerektiğini düşünüyorum. Çünkü bu yolda ilerlerken edinecek tecrübeler kendiniz için unutulmaz bir katkı olacak belki ileride başka bir insanın da işine yarayacaktır. Kariyer yolunda her daim tecrübe edinmek değil aynı zamanda tecrübe aktarılacak zamanlar da olacaktır.
Hasılı kelam Allah ilmimizi arttırsın faydasız ilimden uzak eylesin, bizleri hayırlı ve iyi insanlarla karşılaştırsın. Amin.